قرض‌الحسنه
در ارتباط با محور «نظام تأمین مالی»، نیاز به نظام تأمین مالی‌ای که اولاً در دسترس، آسان، ارزان و شرعی بوده و ثانیاً مبتنی بر ظرفیت‌های خود مردم شکل گرفته باشد ضرورت پیدا می‌کند. در این راستا، در انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی (نهاد مردمی رسالت)، بستری تحت عنوان «بانک قرض‌الحسنه رسالت» شکل گرفته است.
الگوی تعالی اجتماعی رسالت در محور قرض‌الحسنه، تحقق سه هدف اصلی «شرعی»، «آسان» و «ارزان» بودن را به طور هم‌زمان دنبال می‌کند. به عبارتی، قرض‌الحسنه محقق نمی‌شود مگر اینکه سه هدف مذکور به ثمر نشسته باشد:
-
شرعی بودن: مهم‌ترین محور، شرعی بودن است. شرعی بودن به این معناست که باید تبادلات مالی، مبتنی بر نظرات تمامی مراجع و دارالافتاءهای جهان اسلام (اعم از اهل تشیع و تسنن) بوده و هیچ ابهام و شبهه شرعی در آن نباشد. در این محور، تأکید بر آن است که تبادلات مالی، مشروط نباشد، زیاده بر قرض نباشد و در جریان مبادلات، وجه التزام، جریمه تأخیر و کارمزد، اخذ نشود. به فضل الهی، در سال 1402 با محقق شدن «وام قرض‌الحسنه بدون کارمزد»، آرزوی دیرینه ناب شدن قرض‌الحسنه، دست یافتنی شد.
ارزان بودن: به این معنی است که افراد در تبادلات مالی خود، کمترین هزینه را صرف کنند. از جمله هزینه‌هایی که در جریان تبادلات مالی بر افراد، فشار زیادی می‌آورد، اخذ مبالغ هنگفتی بابت کارمزد وام است که در قرض‌الحسنه، این هزینه به کمترین حد ممکن می‌رسد.
آسان بودن: مردم در تبادلات مالی، با کمترین دردسر و چالش مواجه شوند. از جمله می‌توان به مواردی نظیر حضوری و فیزیکی بودن عمده خدمات مرتبط با تبادلات مالی، زمان‌گیر و بوروکراتیک بودن فرایند دریافت وام، مشکلات مربوط به ارائه ضمانت جهت دریافت وام و … اشاره کرد. رویکرد کنونی الگوی تعالی اجتماعی رسالت به گونه‌ای طرح‌ریزی شده است که افراد بتوانند بدون محدودیت جغرافیایی و بدون نیاز به حضور در شعب بانکی، به راحت‌ترین وجه، از خدمات قرض‌الحسنه استفاده کنند.
نظام تأمین مالی بخش خرد جامعه
از آنجا که تمرکز اصلی الگوی تعالی اجتماعی رسالت، بخش خرد جامعه است، نظام قرض‌الحسنه در این الگو نیز بر تأمین نیازهای این بخش جامعه متمرکز شده و مواردی همچون تأمین هزینه‌‌های امور جاری خانوار، ازدواج، درمان و سلامت، تحصیل، مسکن، کسب‌وکار خانگی و … را دربرمیگیرد. بنابراین با توجه به کارکرد خرد این نظام، به هیچ عنوان مصارفی همچون تأمین مالی پروژه‌های بنگاههای متوسط و بزرگ تجاری، تحت پوشش قرار نمی‌گیرند.
نقش همیاری اجتماعی در توسعه قرض‌الحسنه
در الگوی تعالی اجتماعی رسالت، این باور راسخ وجود دارد که اگر همیاری اجتماعی در فرهنگ جامعه، ساری و جاری شود، مردم قادر خواهند بود مسائل مختلف خود را با توان خودشان، بدون اینکه نیازی به جمع غیرخود (بخصوص دولت) داشته باشند، حل کنند.
از جمله عرصه‌هایی که همیاری اجتماعی می‌تواند راهگشای مسائل جوامع باشد، نظام تأمین مالی میباشد. الگوی تعالی اجتماعی رسالت مبتنی بر این اعتقاد است که چنانچه اقشار خرد جامعه در تأمین مالی، براساس فرهنگ مقدس قرض‌الحسنه، با یکدیگر تعاون و همیاری داشته باشند، بخش شگرفی از مسائل اقتصادی-اجتماعی جامعه حل خواهد شد.
اعضای خانواده رسالت، با این هم‌افزایی همیاری اجتماعی که با یکدیگر داشته‌اند، در سال گذشته توانسته‌اند حدود یک میلیون و 300 هزار فقره وام قرض‌الحسنه از بانک قرض‌الحسنه رسالت دریافت کنند. نکته شایان توجه آنکه در یک چهارم این وام‌ها (35 هزار فقره)، اعضا حامی اعتباری یکدیگر شده و اعتبار لازم را برای همدیگر مهیا کرده‌اند. شکل‌گیری و توسعه کارکسب‌های خرد و خانگی، تأمین جهیزیه، سلامت، توسعه و ساخت زیرساخت‌های روستایی و شهری و غیره، همگی اتفاقاتی بوده است که از همین وام‌ها رقم خورده است. این آمار نشان می‌دهد که چقدر همیاری اجتماعی می‌تواند منجر به اتفاقات بزرگی در جامعه شود.
در ادامه تنها به سه نمونه از این همیاری‌ها در کانون‌های همیاری اجتماعی اشاره میشود: